Sabah ialah sebuah negeri di Malaysia yang terkenal dengan kepelbagaian etnik dan kebudayaan. Terdapat lebih kurang 33 senarai etnik di Sabah, dengan penduduk yang berkomunikasi dalam 50 bahasa dan 80 dialek yang berbeza. Walaupun terdapat banyak etnik dan bahasa yang diversiti, penggunaan bahasa kebangsaan ditutur secara meluas di negeri ini.
Sabah merupakan negeri kedua terbesar di Malaysia dengan kawasan yang menjangkau 72,000 kilometer persegi. Selain mempunyai etnik yang banyak, Sabah juga terkenal dengan Gunung Kinabalu yang mencecah ketinggian 4,095.20 meter dan merupakan gunung tertinggi di Malaysia.
Senarasi Etnik di Sabah
Berikut adalah senarai etnik di Sabah:
- Kadazandusun
- Rungus
- Bajau
- Melayu Brunei Murut
- Orang Sungei, Iranun Bonggi
- Kwijau
- Paitan
- Lun Bawang
- Lundayeh
- Kedayan
- Suluk
- Iban (Iban Merotai)
- Binadan
- Bisaya
- Kokos
- Rumanau
- Lotud
- Minokok
- Tidung
- Rungus
- Kagayan
- Tatana
- Tagaas
- Ubian
- Kimaragang
- Bajau Laut
- Ida’an
- Inokang
- dan Sonsogon.
- Etnik Kadazandusun merupakan kumpulan etnik terbesar di Sabah yang membentuk hampir 30% daripada keseluruhan jumlah penduduk. Etnik ini mempunyai pelbagai bahasa dan dialek dengan pelbagai kebudayaan dan adat resam tradisional. Terdapat 27 suku kaum kecil dalam etnik Kadazandusun, contohnya seperti Dusun Liwan, Dusun Tindal, Dusun Pahu, Dusun Lotud, Bagahak, Dusun Labuk, Dusun Kimaragang, Tagahas, Tangara, Dusun, Orang Sungai, Kuijau, Tambanuo, dan banyak lagi.
Kumpulan etnik kedua terbesar di Sabah ialah Bajau, atau juga dikenali sebagai ‘Koboi Timur’. Kumpulan etnik ketiga terbesar di Sabah ialah Murut, iaitu orang-orang bukit dan pemburu kepala pada masa lalu. Sebagai tambahan, orang Cina juga termasuk dalam kumpulan utama bagi penduduk bukan pribumi di Negeri Di Bawah Bayu ini. Perkahwinan antara kaum Cina dan Kadazandusun juga mewujudkan masyarakat baru yang lebih dikenali sebagai Sino.
Sabah mempunyai pelbagai kebudayaan dan adat resam tradisional yang unik dan menarik. Kebudayaan Kadazandusun mempunyai banyak tradisi dan upacara yang diwarisi dari nenek moyang mereka. Upacara Pesta Kaamatan ialah salah satu upacara kebudayaan penting bagi etnik Kadazandusun yang disambut setiap tahun pada bulan Mei.
Selain itu, Sabah juga mempunyai pelbagai keunikan geografi dan biodiversiti. Terdapat 12 kawasan perlindungan alam semula jadi di Sabah, termasuk taman negara dan hutan simpan, yang menempatkan banyak flora dan fauna unik seperti Orangutan, Harimau Malaya, Badak Sumatera, Gajah Borneo dan Rafflesia.
Bukan itu sahaja, Sabah juga mempunyai pantai yang indah dan pemandangan alam semula jadi yang menakjubkan, menjadikannya salah satu destinasi pelancongan yang popular di Asia Tenggara. Pulau-pulau seperti Pulau Sipadan dan Pulau Mabul adalah destinasi utama bagi penyelam dan penggemar aktiviti air lain, sementara Taman Kinabalu menarik pelancong yang ingin mendaki gunung tertinggi di Malaysia.
Di samping itu, Sabah mempunyai pelbagai masakan yang enak dan unik, seperti Nasi Kerabu, Tuhau, Bosou, Hinava dan banyak lagi. Keunikan makanan ini disebabkan oleh kepelbagaian etnik dan kebudayaan yang ada di Sabah. Makanan-makanan tradisional ini juga boleh didapati di pasar-pasar tradisional dan restoran-restoran di seluruh Sabah.
Kemudahan pengangkutan di Sabah juga semakin berkembang dengan pembinaan lapangan terbang di beberapa kawasan penting. Selain itu, jaringan jalan raya di Sabah semakin membaik, memudahkan pengangkutan ke seluruh negeri.
Dalam bidang ekonomi, Sabah mempunyai pelbagai sektor yang memainkan peranan penting dalam pembangunan negeri. Sektor pertanian, perikanan, perladangan dan perhutanan terus memberi sumbangan dalam pendapatan negara. Sektor pelancongan juga menjadi semakin penting dalam ekonomi negeri dengan peningkatan jumlah pelancong yang datang ke Sabah setiap tahun.
Dalam hal pendidikan, Sabah mempunyai universiti tersendiri, Universiti Malaysia Sabah (UMS) yang menawarkan pelbagai kursus di peringkat sarjana dan diploma. Selain itu, terdapat juga institusi-institusi pendidikan lain seperti kolej-kolej swasta dan politeknik di seluruh negeri.
Dalam kesimpulannya, Sabah merupakan negeri yang unik dengan kepelbagaian etnik, bahasa, budaya, dan keunikan alam semula jadi. Sabah mempunyai pelbagai peluang dan potensi dalam pelbagai sektor, menjadikannya destinasi yang menarik untuk dilawati dan ditinggali.